İçindekiler
Parastomal Herni Nedir?
Parastomal herni, stoma etrafında veya altında şişlik veya çıkıntı oluşması durumunu tanımlar. Bu, stoma fonksiyonuyla ilgili problemlere yol açar. Genellikle zamanla gelişir ve herni zamanla büyüyebilir.
İlk olarak, hernilerin çok yaygın olduğunu belirtmek önemlidir; aslında, stomalı hastaların %70'ine kadar bir parastomal herni gelişebilir. Herni, stomanın kenarlarının kaslardan uzaklaşması sonucu oluşur, bu da karın içeriğinin (genellikle bir bağırsak bölümü) dışarıya doğru şişmesine yol açar.
Stoma oluşturulduğunda, cerrah genellikle bağırsağın ucunu karın kasları aracılığıyla dışarıya çıkarır ve bu kaslar stoma için destek sağlar. Kaslarda bir kesi yapıldığında, potansiyel bir zayıflık oluşur.
Bu hernilerin büyük komplikasyonlara neden olması nadirdir ve bir herni gelişmesi, her zaman cerrahi müdahale gerektirdiği anlamına gelmez. Ancak, karın kaslarını güçlendirmek ve kilonuzu yönetmek, konforu artırmaya yardımcı olabilir.
Bağlantılı Hastalıklar ve Durumlar:
İleri Yaş: Yaşlandıkça karın duvarı kasları zayıflar, bu da herni riskini artırır.
Obezite: Aşırı kilo, karın kaslarının zayıflamasına yol açarak herni gelişme olasılığını artırır.
Stoma Cerrahisi Sonrası Komplikasyonlar: Stoma cerrahisi sırasında karın duvarı yeterince güçlü şekilde onarılmadığında, herni gelişebilir.
Hamilelik: Gebelik sırasında karın bölgesindeki basınç artar ve herni riski yükselir.
Parastomal herni, hastaların yaşam kalitesini etkileyebilir; bu nedenle erken tanı ve tedavi önemlidir.
Parastomal Herni Belirtileri
Parastomal herni genellikle belirgin belirtilerle kendini gösterir. En yaygın belirtiler şunlardır:
Şişlik ve Ağrı
Stoma çevresinde bir şişlik oluşur. Bu şişlik, herni bölgesindeki organların karın duvarından dışarıya doğru itilmesi ile meydana gelir. Şişlik, genellikle yatarken veya vücut pozisyon değiştirdiğinde daha belirgin olur ve beraberinde ağrı da görülebilir.
Sindirim Problemleri
Parastomal herni, sindirim sistemi üzerinde de bazı problemlere yol açabilir:
Kabızlık: Bağırsak hareketleri zorlaşabilir.
Gaz Birikimi: Herni nedeniyle bağırsaklar sıkışarak gaz birikimine yol açar.
Stoma Çıkışı Zorlanması: Herni nedeniyle stoma çevresindeki baskı, dışkı çıkışını zorlaştırabilir.
Diğer Belirtiler
Cilt Değişiklikleri: Stoma çevresinde kızarıklık, enfeksiyon veya yara izleri gelişebilir.
Karın Şişmesi: Özellikle dik pozisyonda, karın bölgesinde belirgin bir çıkıntı olabilir.
Parastomal Herninin Nedenleri
Parastomal herni, genellikle stoma cerrahisi sonrası karın duvarındaki zayıflama nedeniyle gelişir. Başlıca nedenler şunlardır:
Stoma Cerrahisi ve Komplikasyonlar
Stoma cerrahisi sırasında karın duvarında yapılan kesiler, doğal olarak bazı zayıflamalara yol açar. Bu zayıflama, herni gelişiminin başlıca nedenidir. Ayrıca, stoma çevresindeki iyileşme süreci de herni riskini artırabilir.
Karın Duvarı Zayıflığı
Karın duvarı kaslarının zayıflaması veya gerilmesi, iç organların dışarıya doğru çıkmasına neden olabilir. Bu zayıflama, genellikle uzun süreli yüksek basınçtan (örneğin, öksürük, aşırı kilo veya ağır kaldırma) kaynaklanır.
Diğer Risk Faktörleri
Yaş: Yaşlandıkça karın kasları zayıflar ve herni riski artar.
Obezite: Aşırı kilo, herni riskini artırır.
Hamilelik: Karın basıncı arttıkça herni riski de artar.
Stoma Büyüklüğü: Büyük stoma açıklıkları, herni gelişimine yol açabilir.
Parastomal Herni Tedavisi
Parastomal herni tedavisi, hastanın durumuna ve herni büyüklüğüne bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri genellikle cerrahi ve cerrahi olmayan yöntemlerden oluşur.
Cerrahi Yöntemler
Cerrahi tedavi, parastomal herni için en etkili çözüm sunar:
Açık Cerrahi Yöntem: Geleneksel cerrahide herni bölgesi açılır ve karın duvarı güçlendirilir.
Laparoskopik Cerrahi Yöntem: Daha az invazivdir, küçük kesilerle yapılır ve iyileşme sürecini hızlandırır.
Mesh Uygulaması: Herninin tekrar oluşmasını önlemek için karın duvarına ağ yerleştirilir.
Cerrahi Olmayan Tedavi Seçenekleri
Cerrahi tedavi uygulanamayan durumlarda, bazı konservatif yöntemler de kullanılabilir:
Bandajlar ve Korse: Herni bölgesine baskı yaparak şişlik ve ağrıyı hafifletebilir.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Düzenli egzersiz yapmak, aşırı kilo almaktan kaçınmak, herniyi kontrol altında tutmada yardımcı olabilir.
Parastomal Herniden Korunma Yolları
Parastomal herniyi önlemek için bazı önlemler alabilirsiniz:
Erken Tanı ve Tedavi
Eğer stoma çevresinde herhangi bir değişiklik fark ederseniz, hemen bir doktora başvurun. Erken müdahale ile herni kontrol altına alınabilir.
Düzenli Doktor Kontrolleri
Stoma cerrahisi geçiren hastalar düzenli doktor kontrolleri ile herni gelişimini izlemelidir.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Ağırlık Kaldırmamaktan Kaçının: Karın bölgesine baskı yapmak herniyi tetikleyebilir.
Dengeli Beslenme: Obeziteyi önlemek için sağlıklı bir diyet ve düzenli egzersiz önemlidir.
Sigara İçmemek: Sigara içmek iyileşme sürecini olumsuz etkiler.
Komentar