Safra kesesi iltihabı bir diğer adıyla kolesistit çoğunlukla safra kesesinde oluşan taşların kanalda tıkanmasıyla oluşur. Safra kesesi iltihabı belirtileri kendisini genellikle yemekten sonra karın bölgesinde veya sırtta oluşan ağrı olarak gösterir. Safra kesesi iltihabı yalnızca safra taşlarından kaynaklanmaz.
Safra kanalında yaşanan sorunlar, enfeksiyonlar ve tümörler kolesistite neden olabilir. Safra kesesi nadir olarak kendiliğinden geçse de tekrarladığı durumlarda en kısa sürede tedavi edilmesi gerekir.
Safra Kesesi İltihabı Nedir?
Safra kesesi hastalıklarında sık sorulan sorulardan biri de “Kolesistit nedir?” sorusudur. Akut kolesistit, safra kesesinin aniden iltihaplanması durumudur. Genellikle safra kesesi kanalının safra taşları (kolelitiazis) tarafından tıkanması sonucunda meydana gelir.
Bu durum, safra kesesinin içinde safra birikmesine ve enfeksiyon gelişmesine yol açar. Akut kolesistit, acil tıbbi müdahale gerektiren ciddi bir sağlık sorunudur ve tedavi edilmezse komplikasyonlara neden olabilir. Safra kesesi, karaciğerin ürettiği safra sıvısını depolayan küçük bir organdır. Safra, sindirim sırasında özellikle yağlı besinlerin parçalanmasına yardımcı olur.
Ancak, safra kesesinde bir tıkanma veya iltihaplanma olduğunda, safra serbestçe akamaz ve bu da akut kolesistit gibi durumlara yol açar. Akut safra kesesi iltihabı genellikle ani ve şiddetli belirtilerle kendini gösterir ve erken teşhis ile tedavi hayati önem taşır.
Safra Kesesi İltihabı Neden Olur?
“Safra kesesi iltihabı neden olur?” sorusunun cevabı ise çoğunlukla safra taşlarının ince bağırsağa giden yolu tıkamasıdır. Safranın kanalda çamur kıvamında yapıya dönüşmesi ve bu çamurlaşmanın büyümesi ile safra taşları oluşur.
Kanalı tıkayan bu taşların olduğu bölge şişerek iltihaplanmalar oluşur. Ancak safra iltihabının tek oluşma nedeni safra taşları değildir. Safra kesesi iltihabı nedenleri aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
Beslenme Alışkanları: Yağlı yiyeceklerin tüketimi aşırı olan kişilerde safra kesesi iltihaplanmaları daha sık görülebilir.
Çevresel Faktörler: Yapılan bazı araştırmalara göre çevresel ve yeme alışkanları kolesistit oluşumunu tetikleyebilir. Özellikle hızlı yemek yenen, yağlı yiyeceklerin fazla tüketildiği ve soğuk ülkelerde kolesistit oluşumu daha sık görülür.
Enfeksiyonlar: Viral ve AIDS gibi bazı enfeksiyonlar kolesistit oluşumunu tetikleyebilir.
Kan Damarı Sorunları: Yaşanan bazı şiddetli hastalıklar sonucunda kan damarlarında hasar oluşabilir. Bu hasarlar sonucu safra kesesine giden kan akışı etkilenerek kolesistit oluşmasına neden olabilir.
Safra Kanalı Sorunları: Safra kanallarının yaralanması veya kıvrılması sonucu safra kesesi iltihabı oluşabilir.
Safra Taşları: Safranın ince bağırsağa geçtiği kanalda çamurlaşması ve birikmesi ile safra taşları oluşur. Bu durum iltihap oluşmasına neden olur.
Tümör: On iki bağırsak tümörleri, safra kesesi tümörleri ve pankreas başında da oluşan tümörler sonucu safra kesesinin tıkanması ile iltihap oluşturabilir.
Safra Kesesi İltihabı Belirtileri Nelerdir?
“Safra kesesi iltihabı belirtileri nelerdir?” sorusunun cevabı ise en yaygın olarak karın bölgesi ve sırtta hissedilen ağrı, ateş, kusma gibi belirtiler olabilir. Safra kesesi iltihabının başlıca belirtileri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Ağrı bölgesinde sertlik hissedilmesi,
Aşırı yağlı yemekler tüketildikten sonra yaşanan hazımsızlık,
Ateş,
Dışkı renginde değişiklik,
İştahsızlık,
Karın ve sırt bölgesinde ağrı,
Mide bulantısı ve kusma.
Safra Kesesi İltihabı Nasıl Teşhis Edilir?
Genel cerrahi uzmanının yapmış olduğu fiziki muayene ve hastaya ultrason yapılması “Safra kesesi iltihabı nasıl teşhis edilir?” sorusunun yanıtı olabilir. Doktorunuz ağrının olduğu bölgeyi, ağrının nasıl seyrettiğini sorar ve bazı hareketler yapmanızı isteyebilir.
Fiziki muayene sonrasında bazı laboratuvar tetkikleri ve bilgisayarlı tomografide istenebilir.
Yapılan ultrason bilgisayarlı tomografi ve testlerin sonuçlarına göre iltihabın derecesi belirlenebilir. Yapılan laboratuvar testlerinde kan sayımında iltihap değerlerinin yüksekliği de incelenir.
Safra Kesesi İltihabı Nasıl Tedavi Edilir?
Hastalığın ilk aşamasında kolesistit tedavisinde kullanılan ilaçlar vardır. Tedavide ilk olarak safra kesesinin dinlendirilmesi sağlanır. Hastanın yemek yemesine veya içmesine izin verilmeyebilir. Hastaya bu süreçte hastaneye yatırılarak su kaybının önüne geçmek için intravenöz sıvı desteği sağlanabilir.
Yaşanan ağrının ve iltihabın azaltılması için hastalığın seyrine ve hastanın durumuna bağlı olarak safra kesesi iltihabı antibiyotik tedavisi uygulanır.
Safra kesesi iltihabının yayıldığı ve fazla olduğu durumlarda ise ilk düşünülen tedavi seçeneği cerrahi tedavidir.
Endoskopik yöntemle yapılan bu ameliyatta karında 1-1,5 cm boyutunda delik açılarak ucunda kamera bulunan alet araç ile ameliyat gerçekleştirilir. Ameliyatın kapalı yöntemle yapılması hem doktor için daha kolay hem de hasta içinde daha rahattır. İyileşme süresi açık ameliyatlara göre çok daha kısa olur.
Safra Kesesi İltihabı Tedavi Edilmezse Ne Olur?
“Safra kesesi iltihabı tedavi edilmezse ne olur?” sorusu bu konuda en merak edilen sorulardan biridir. Safra kesesi iltihabının tedavi edilmemesi ciddi sorunlara yol açabilir bunlardan bazıları aşağıdaki şekilde olabilir:
Tıkanan safra kanalında safra akışının durması ile safra kesesi şişip patlayabilir.
Safra kesesinde yaşanan iltihap yayılarak safra yolların etkileyebilir. Safra yolunun iltihaplanmasına kolanjit ismi verilir.
Safra kesesi taşından dolayı oluşan kolesistitte ise iltihap pankreası da etkileyerek başka bir hastalığa neden olabilir.
Uzun süre tedavi edilmeyen safra kesesi iltihabında safra zarar görmeye başlar. Bunun devamında İltihap tüm vücuda yayılarak ciddi sorunlar oluşabilir.
Safra Kesesi İltihabı Ameliyatı
Yapılan tüm medikal tedaviler sonrasında safra kesesi iltihabı geçmesine rağmen sonradan tekrarlayabilir. Bu nedenle en kalıcı tedavi yöntemi safra kesesinin çıkarılması ile gerçekleştirilen ameliyattır. Safra kesesi iltihabı ameliyatı kapalı ve açık yöntemle yapılabilir.
Laparoskopik (kapalı) yöntemle gerçekleştirilen ameliyat karında açılan küçük kesiler yardımıyla yapılan kolay bir operasyondur. Bu operasyona kolesistektomi ismi verilir. Ameliyat sonrası iyileşme sürecinin kısa olduğu gibi ameliyat sonrası ağrı ve acı da çok azdır. Bunun yanında günümüzde açık safra kesesi ameliyatları nadir olarak yapılır.
Açık ameliyatın tercih edilme nedeni iltihabın çok ilerlemiş olması, laparoskopik cerrahi sonrası oluşan komplikasyonlar ve hastanın genel durumunun laparoskopik cerrahiye uygun olmaması olabilir. Safra kesesinin alınması ile gerçekleştirilen bu yöntemlerde herhangi bir sakınca yoktur.
Safra kesesinin insan vücudunda olmaması herhangi bir işlevde sorun yaratmaz. Kişi günlük yaşantısında bunun farkını hissetmez. Bu nedenle safra kesesi iltihabı olanlar için laparoskopik kolesistektomi ameliyatı altın standart olarak kabul edilir.
Comentários